W dniu 20 lipca 2023 r. doszło do ogłoszenia upadłości Getin Noble Bank S.A.. Kredytobiorcy spłacający nadal raty kredytów frankowych w Getin Noble Bank S.A. i sądzący się z bankiem zastanawiają się czy możliwe jest na tym etapie prowadzonego postępowania wystąpienie z wnioskiem o zawieszenie przez sąd płatności rat na rzecz banku. Wątek ten jest o tyle istotny dla kredytobiorców, gdyż ze względu na pozostawanie przez Getin Noble Bank S.A. w bardzo złej sytuacji ekonomicznej dalece wątpliwe jest uzyskanie zwrotu przez kredytobiorców obecnie wpłacanych pieniędzy w razie korzystnego wyroku sądowego w przyszłości.
Czy można zawiesić spłatę kredytu w Getin?
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 43 prawa upadłościowego, zabezpieczenia zastosowane przez sąd upadają z dniem ogłoszenia upadłości. Przytoczony przepis stosowany co do zasady do postanowień wydawanych w toku postępowania upadłościowego, w związku ze stosowaniem odpowiednio przepisów dotyczących zabezpieczeń z kodeksu postępowania cywilnego, jest również stosowany w postępowaniach cywilnych innych niż upadłościowe. Oznacza to, że z chwilą ogłoszenia upadłości Getin Noble Bank S.A. powinny upaść zabezpieczenia zastosowane przez sądy w tzw. sprawach frankowych przeciwko Getin Noble Bank S.A., w tym te, które zawieszały spłatę rat przez kredytobiorców na czas trwania postępowania sądowego. W związku z tym, że po upadku zabezpieczenia kredytobiorca powinien ponownie zacząć spłacać raty, to pojawia się pytanie, czy możliwym jest udane ponowne wystąpienie z wnioskiem o uzyskanie tego samego zabezpieczenia, tyle że już po wszczęciu postępowania upadłościowego. Do tej pory orzecznictwo nie wypracowało jednolitego stanowiska.
Argumenty za uzyskaniem postanowienia o zabezpieczeniu
Argumentem przemawiającym za możliwością uzyskania zabezpieczenia po ogłoszeniu upadłości przez Getin Noble Bank S.A. jest ten wynikający z wykładni art. 146 prawa upadłościowego i odpowiednim zastosowaniu tego przepisu. Przytoczony przepis mówi o zawieszeniu postępowań egzekucyjnych z dniem ogłoszenia upadłości, ale tych postępowań skierowanych do majątku upadłego. Argumentuje się natomiast, że zawieszenie spłaty rat nie spowoduje potrzeby prowadzenia postępowania egzekucyjnego, w tym takiego, które byłoby skierowane do majątku upadłego. Jest to bowiem wyłącznie forma zabezpieczenia udzielonego na czas trwania postępowania sądowego pomiędzy kredytobiorcą a bankiem i niepowodująca zaspokojenia kredytobiorcy poprzez zajęcie majątku banku.
Wnioskujący o przyznanie zabezpieczenia polegającego na zawieszeniu płacenia rat przez kredytobiorcę odwołują się też do orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 15 czerwca 2023 r. (sygn.. C-287/22) i interpretują to orzeczenie w ten sposób, iż sąd powinien udzielać zabezpieczenia także w przypadkach upadłości nieuczciwego przedsiębiorcy.
Argumenty za oddaleniem wniosku o zabezpieczenie
Z drugiej jednak strony, skoro ustawodawca przewidział upadek zabezpieczeń z chwilą ogłoszenia upadłości banku, to oczywistym jest, że tym bardziej nieuzasadnione jest udzielanie dalszych zabezpieczeń już po ogłoszeniu upadłości, gdyż wpłynęłoby to negatywnie na kondycję majątkową takiego upadłego. Przy udzieleniu zabezpieczenia po ogłoszeniu upadłości podważony zostałby sens art. 43 prawa upadłościowego. Celem upadku zabezpieczeń jest bowiem zapewnienie sytuacji, aby majątek upadłego był jak największy, zatem ograniczanie wpływów do majątku Getin Noble Bank S.A. poprzez zawieszenie spłaty rat kredytowych spowoduje, że majątek banku będzie w ten sposób uszczuplany poprzez brak wpływów z należnych rat kredytowych.
Jak wskazywano, orzecznictwo nadal nie jest spójne. Z daleko posuniętej ostrożności, warto rozważyć złożenie jeszcze raz, po ogłoszeniu upadłości przez Getin Noble Bank S.A., wniosku o udzielenie zabezpieczenia w postaci zawieszenia spłaty rat.
